“Het zijn niet de problemen zelf die het ons zo moeilijk maken, maar de manier waarop we tegen deze problemen aankijken”.
Bovenstaande is een wijsheid van de Griekse wijsgeer *Epictetus.
Het is deze wijsheid waarop de essentie van de RET is gebaseerd.
Wat is RET ?
RET is de afkorting van Rationeel-Emotieve Therapie. Het is een vorm van *cognitieve gedragstherapie. De grondlegger van de therapie is *Albert Ellis, geboren in 1913 in de Verenigde Staten.
Het ABC van de RET
Volgens Ellis ontstaan problemen vooral door de manier waarop we aankijken tegen de gebeurtenissen die ons overkomen.
Bij de theorie van RET wordt gebruikgemaakt van de letters ABC:
- A staat voor aanleiding (oorzaak, activating event).
- B staat voor de bril waardoor je kijkt (belief).
- C staat voor consequentie (het gevolg, consequence).
De kern van de RET komt erop neer dat niet A de oorzaak is van C, maar B.
In het Nederlands: het zijn niet de gebeurtenissen (A) in je leven die bepalen hoe je je voelt (C) maar de manier waarop je tegen die gebeurtenissen aankijkt (B).
Door oefening kunnen de zogenaamde ” beliefs” worden veranderd. Dit kan op zo’n manier dat ze beter (meer realistisch) bij de situatie (A) aansluiten. Een gevolg is dat het gevoel (C) dat hierbij hoort eveneens beter aansluit. In praktijk blijkt dan dat problemen minder leiden tot negatieve gevoelens. Daarbij is er meer uitzicht op de aanpak van die problemen.
De uitgebreidere versie van het ABC_model wordt hieronder kort aangegeven:
ABCDE-model
Ellis gaat uit van het zogenaamde ABCDE-model:
| Activating event | objectieve beschrijving van de gebeurtenis |
| Beliefs | irrationele, spanning oproepende gedachte |
| Consequence | emotionele gevolgen (gevoelens) van de gedachte |
| Discussion | vragen om gedachten onder B aan werkelijkheid te toetsen |
| Evaluation | meer rationele gedachten die het gevolg zijn van de toetsing |
Tot zover een korte impressie van RET.
In mijn praktijk geldt overigens over het algemeen dat meerdere/een combinatie van kennis gebruikt wordt om tot goede resultaten te komen, waarbij de nadruk ligt op begeleiding van de client naar beter vaarwater middels counseling en mental coaching (en exitcounseling in bijzondere gevallen).
Ieder mens is uniek en ieder mens verdient de oplossing die bij hem/haar past, vind ik.
Mijn nuancering m.b.t. het toepassen van RET
“De mens die zich omringt met feiten, niet toestaat dat hij verrast wordt, geen flits van intuïtie kent, geen veronderstellingen maakt, geen risico neemt, leeft in een afgesloten cel.”
Albert Einstein Duits – Amerikaans natuurkundige (1879-1955)
Ik vind de benadering via RET in sommige gevallen een uitkomst, maar ik ben dus geen voorstander van een te eenzijdige benadering.
RET kan zeker een fantastisch resultaat hebben, maar er schuilt wel degelijk ook een gevaar in de oorspronkelijke opvattingen van Epictetus, vind ik: Wanneer men teveel uitgaat van de filosofie van Epictetus, zal men zich in het algemeen sneller neerleggen bij bepaalde situaties. Iemand die een ander onderdrukt, zal de wijsheden van Epictetus kunnen gebruiken om de strijdlust van een onderdaan/het slachtoffer/de kritische buitenstaander te onderdrukken:
Hetzij door de meningen van de onderdrukte of criticus omtrent de gebeurtenissen/situatie te veranderen, zodanig dat ieder verzet tegen de situatie wordt afgebroken. Zie een ander citaat van Epictetus:
‘Feiten zijn als feiten niet te veranderen, dat is hun realiteit. Wat kan veranderen zijn onze meningen omtrent de feiten en onze wijze van observeren.'(epictetus)
Het zijn o.a. dergelijke uitspraken die iemand onder invloed van destructieve controletechnieken(sekteb.v.)initiatiefloos laten zitten waar hij/zij zit en waarmee pogingen worden gedaan om de criticus t.o.v. een dergelijke situatie de mond te snoeren. In een dergelijk geval maken deze opvattingen onderdeel uit van de onzichtbare tralies tussen een slachtoffer en de rest van de wereld….volgens mijn visie erop.
Flexibiliteit en creativitiet alsmede het bewust zijn van de werking van een bepaalde benadering van de client en zijn of haar probleem en ethiek, zijn mijns inziens van groot belang voor de client.
Iemand die specifiek een RET-therapeut zoekt, verwijs ik door naar de mensen die zich gespecialiseerd met deze therapie bezighouden.
In mijn praktijk speelt de kennis ervan wel mee in de benadering van de client(zoals overigens ook de andere kennisgebieden meedoen), maar zal het, mede vanuit mijn visie en ervaring ook als exitcounseler, niet de enig juiste benadering/kennisgebied in het begeleidingstraject zijn.
Voor meer info en mogelijkheden in mijn praktijk: Creative Counseling,
kunt u me bellen via nummer: 06-55168867.
Ook kunt u me mailen: [email protected]
Toelichtingen
De in de tekst links met een sterretje* aangegeven begrippen worden hieronder toegelicht:
*Epictetus (Grieks Επικτήτος) was een Stoïcijns filosoof uit de 1e eeuw na Chr.; hij leefde van 50 tot ca. 130 na Chr. Hij werd als Griekse slaaf naar Rome gebracht, vrijgelaten en vervolgens verbannen. Na zijn vrijlating onderwees hij, aanvankelijk in Rome en later in Nikopolis (Griekenland), de filosofie van de Stoa, in een door hem gestichte school. Zelf heeft Epictetus niets geschreven, maar zijn leerling en bewonderaar Arrianus heeft zijn voordrachten en uitspraken genoteerd in het zg.Encheiridion. De praktische adviezen die hierin worden gegeven, zijn ook nu nog de moeite waard.
(bron: Wikipedia)
*Cognitieve therapie is een behandelvorm die gebaseerd is op het idee dat psychische klachten of problemen voortkomen uit de wijze waarop mensen informatie selecteren en verwerken. Hoewel de therapie ‘cognitief’ heet, betekent dit niet dat ze koel en niet-emotioneel is. Het gaat bij cognitieve therapie dan om wat wel de hot-cognitions worden genoemd: opvattingen die nauw verbonden zijn met sterke emoties en disfunctionele gedragingen.
Vanaf eind jaren zestig worden Aaron Beck en Albert Ellis beschouwd als de grondleggers van deze therapievorm, hoewel vroege vormen van cognitieve therapie al in de oudheid zijn beschreven.
In deze therapie wordt geprobeerd om de (tot dan toe grotendeels automatische) manieren van informatieselectie en interpretatie bewust te laten worden, en deze te beïnvloeden door kritische reflectie en toetsing aan de werkelijkheid. Het uiteindelijk doel is meestal een verandering op het niveau van schema’s. Dit zijn georganiseerde ‘kennisbestanden’ en bevatten gegeneraliseerde kennis over de wereld, over de persoon zelf en over de interactie tussen de persoon en de buitenwereld.
De therapeut stelt zich doorgaans steunend, empathisch en actief op en probeert samen met de cliënt een soort team te vormen, dat zich laat vergelijken met een team van onderzoekers dat een bepaalde theorie aan een kritisch onderzoek onderwerpt (A. Beck e.a., 1979). Alleen bij de ‘rationeel-emotieve therapie'(RET) van Albert Ellis neemt de therapeut een meer confronterende en soms ‘betogende’ houding aan.
Therapeuten uit de school van Beck maken meer gebruik van de ‘Socratische dialoog’. Dit is een manier van doorvragen die de cliënt ertoe brengt zich bewust te worden van de manier waarop hij redeneert en van de vertekeningen die hij daarmee teweegbrengt. De therapeut stimuleert de cliënt zelf tot nieuwe inzichten te komen. In vergelijking met RET speelt in deze theorie het toetsen van opvattingen van de cliënt aan de realiteit een grotere rol.
*dr.Albert Ellis Ph.D: Amerikaanse psycholoog(psychotherapie) en grondlegger RET.
